Από τη:
Δήμητρα ΣΚΟΥΡΑ, pernament make-up artist

 

Στο όνομα του Χρώματος

Η επιθυμία για χρώμα είναι ένα χαρακτηριστικό που συναντάται σε κάθε εποχή και κουλτούρα, από τις πρωτόγονες κοινωνίες μέχρι το σύγχρονο πολιτισμό. Έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό τόσο στη βιολογική και κοινωνική εξέλιξη και σίγουρα θα παίξει ρόλο και στο μέλλον. Το χρώμα βρίσκεται παντού, αναδεικνύει τις φόρμες και τις κάνει να ξεχωρίζουν. Η ευρεία παρουσία του, η ακατανίκητη έλξη που ασκεί, οι καταλυτικές επιδράσεις του στα συναισθήματά μας το έχουν μετατρέψει σε καθοριστικό στοιχείο της εικόνας. 

Το σύστημα ονοματολογίας του χρώματος είναι πολύ μπερδεμένο. Πάντα αντιμετωπιζόταν ως ένα θέμα γούστου και μόδας παρά ακριβούς γνώσης, με αποτέλεσμα τα ονόματα εκατοντάδων χρωμάτων να προέρχονται αυθαίρετα από οποιαδήποτε πηγή έμπνευσης έχει φανεί σχετική – από τον ουρανό μέχρι τα πετρώματα της γης. Από όλες τις αποχρώσεις, αυτές του μπλε και του κόκκινου έχουν μάλλον τους πιο ακριβείς όρους, ίσως γιατί οι ποιητές έτρεφαν πάντα ιδιαίτερη αδυναμία για το μωβ και το βιολετί. Ωστόσο, ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, δεν υπάρχει κάποια επιστημονική ή έστω ακριβής ονοματολογία. Για παράδειγμα, το λιλά και το βιολετί προέρχονται από λουλούδια, το πορτοκαλί, το ροδακινί και το ροδί από φρούτα, το κυπαρισσί από το ομώνυμο δέντρο. Οι αμέτρητες αποχρώσεις περιγράφονται κατά προσέγγιση, σε σχέση με τα βασικά και δευτερεύοντα χρώματα, το λευκό, το μαύρο και το γκρι που τα απαρτίζουν.   

Ο “Μηχανισμός” του χρώματος

Το χρώμα περιέχει φως. Το φως είναι ο καθοριστικός παράγοντας, ο κυρίαρχος των χρωμάτων και των σχημάτων, ο μάγος που μεταμορφώνει. Όταν το φως λείπει, απουσιάζει και κάθε ίχνος χρώματος. Η φωτεινότητα στη ζωγραφική και τις εφαρμοσμένες τέχνες ορίζεται ως η σχέση ενός αντικειμένου με τα υπόλοιπα, όσον αφορά το φως και τη σκιά. Το χρώμα αφηγείται. Και αφηγείται τις πιο όμορφες ιστορίες, βγαλμένες από μια παλέτα σπάταλη σε επιλογές και ανεξάντλητη σε ποικιλία.

Οι χρωματικές σχέσεις μοιάζουν πολύ με τη σχέση των ανθρώπων. Κάποιο χρώμα που αναδεικνύεται και λάμπει δίπλα στο ένα χρώμα, πλάι σε κάποιο άλλο χάνει μέρος της αξίας του.

Η ηλιακή ενέργεια φτάνει στη γη σε μορφή παλμικών κυμάτων σε διάφορα μήκη. Τα κύματα που βρίσκονται ανάμεσα στο κατώτερο και το ανώτερο όριο που μπορεί να αντιληφθεί ο άνθρωπος επηρεάζουν τα οπτικά νεύρα και δίνουν την αίσθηση του χρώματος. Το λευκό χρώμα του ήλιου δημιουργείται από πολλές διαφορετικές ακτίνες οι οποίες αναμειγνύονται έτσι ώστε να δίνουν την εντύπωση του μη χρώματος. Αν, ωστόσο, μια ακτίνα λευκού φωτός διαπεράσει ένα πρίσμα, διασπάται στα επιμέρους συστατικά της, τα οποία εμφανίζονταιως δέσμες διαφορετικών χρωμάτων. Κάποιες επιφάνειες, φωτιζόμενες από λευκό φως, αντανακλούν όλες τις ακτίνες και εμφανίζονται λευκές. Άλλες, τις απορροφούν και δεν αντανακλούν καμία, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται μαύρες. 

Θερμό ή ψυχρό;

Τα χρώματα διακρίνονται σε δύο ομάδες, τα θερμά και τα ψυχρά. Στα θερμά, κυριαρχούν το κόκκινο και το κίτρινο, ενώ στα ψυχρά το μπλε. Τα θερμά χαρίζουν ζεστασιά και δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι μια επιφάνεια πλησιάζει σε εμάς. Είναι χαρούμενα, ζωντανά, διεγερτικά και συναρπαστικά. Τα ψυχρά από την άλλη, “δροσίζουν” και δημιουργούν την εντύπωση ότι μια επιφάνεια απομακρύνεται. Είναι ήρεμα, ξεκούραστα και λίγο μελαγχολικά. Κάθε απόχρωση διαφοροποιείται σε ζεστασιά και ψυχρότητα ανάλογα με την καθαρότητα και τη φωτεινότητά της. 
Οι τύποι του δέρματος διαχωρίζονται στις ίδιες δύο βασικές αποχρώσεις: τις θερμές και τις ψυχρές. Οι λέξεις ‘θερμός’ ή ‘ψυχρός’ δεν έχουν σχέση με την ιδιοσυγκρασία ούτε με την εθνική προέλευση. Η θερμή κατηγορία περιλαμβάνει χρώματα σκούρα, το πορτοκαλί, το μελί, το σταρένιο και το χρυσαφί. Η ψυχρή κατηγορία χαρακτηρίζεται από χρώματα όπως είναι το ροζ, το γκρίζο, το γαλάζιο ή το πλατινένιο. Το χρώμα του δέρματος, των δοντιών, των ματιών, των μαλλιών αλλά και το πώς μαυρίζει κανείς στον ήλιο προσδιορίζουν σε ποια κατηγορία ανήκει. Το βασικό χρώμα του δέρματος δεν αλλάζει στη διάρκεια της ζωής μας, αλλά μπορεί να αλλοιωθεί σημαντικά από ασθένειες του αίματος, το κάπνισμα, την ηλικία, από χειρουργικές επεμβάσεις, εξαντλητικές δίαιτες ή φαρμακευτικές αγωγές. Υπάρχουν πολλοί γενικοί κανόνες για να προσδιοριστεί η βασική απόχρωση του δέρματος, ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε: Κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και ακόμα και στο θέμα του χρώματος χρειάζεται μια πραγματικά εξατομικευμένη καθοδήγηση. Ένας καλός επαγγελματίας δεν πρέπει να βάζει τους πελάτες του σε “καλούπια”! Εδώ προστίθεται και η ολιστική προσέγγιση, η οποία μετατρέπει την καθοδήγηση στυλ σε μια χρήσιμη εμπειρία με αποτελέσματα διαρκείας.

Βασικά και δευτερεύοντα

Υπάρχουν τρία χρώματα που δεν μπορούν να δημιουργηθούν από κανένα άλλο. Αντιθέτως μπορούν να παράγουν όλα τα χρώματα αν συνδυαστούν μεταξύ τους, καθώς και με λευκό ή μαύρο. Είναι το κόκκινο, το κίτρινο και το μπλε, που εύλογα ονομάζονται βασικά. Καθώς δεν μοιάζουν καθόλου μεταξύ τους, μπορούμε να τα φανταστούμε στις άκρες ενός ισοσκελούς τριγώνου, που περιβάλλεται από έναν κύκλο. Οποιαδήποτε δύο από τα βασικά χρώματα, μπορούν να συνδυαστούν γεννώντας ένα τρίτο χρώμα, το οποίο συγκεντρώνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των “γονιών” του. Έτσι, από το κόκκινο και το κίτρινο δημιουργείται το πορτοκαλί, από το κίτρινο και το μπλε το πράσινο, από το μπλε και το κόκκινο το βιολετί. Αυτά τα χρώματα, που ονομάζονται δευτερεύοντα, στον κύκλο των χρωμάτων τοποθετούνται ανάμεσα στα δύο βασικά από τα οποία δημιουργήθηκαν και ακριβώς απέναντι από το τρίτο που δεν περιέχουν.

Μια απόχρωση γεννιέται

Αντί να παράγουμε δευτερεύοντα χρώματα συνδυάζοντας δύο βασικά σε ίσες ποσότητες, μπορούμε να τα αναμείξουμε σε διαφορετικές αναλογίες, δημιουργώντας καινούργιες αποχρώσεις, όπου θα υπερισχύει το ένα ή το άλλο βασικό. Αν δηλαδή στη μίξη κόκκινου και κίτρινου χρησιμοποιηθεί περισσότερο κόκκινο παρά κίτρινο, το αποτέλεσμα θα είναι ένα “πορτοκαλο-κόκκινο”. Ανάλογα, αν στην ίδια μείξη χρησιμοποιήσουμε περισσότερο κίτρινο, το αποτέλεσμα θα είναι ένα “πορτοκαλο-κίτρινο”. Με αυτόν τον τρόπο, μας δίνεται η δυνατότητα να δημιουργήσουμε μια απεριόριστη ποικιλία αποχρώσεων, καθώς οι αναλογίες των βασικών χρωμάτων σε μια μίξη μπορεί να είναι άπειρες.

Αμέτρητες αλληλεπιδράσεις

Οι σχέσεις μεταξύ των χρωμάτων χαρακτηρίζονται από τη μοναδικότητα των ανθρωπίνων σχέσεων. Οι χρωματικές σχέσεις μοιάζουν πολύ με τη σχέση των ανθρώπων. Κάποιο χρώμα που αναδεικνύεται και λάμπει δίπλα στο ένα χρώμα, πλάι σε κάποιο άλλο χάνει μέρος της αξίας του. Αν αν αμείξουμε το πορτοκαλί με ελάχιστο “ναυτικό” μπλε, το πορτοκαλί θα χάσει την καθαρότητά του και θα γίνει πιο γκρι. Όσο η ποσότητα του ναυτικού μπλε αυξάνεται, το πορτοκαλί πλησιάζει όλο και περισσότερο στο γκρι. Δύο αποχρώσεις που συμπληρώνουν η μία την άλλη, παράγοντας ένα ουδέτερο γκρι, ονομάζονται συμπληρωματικά χρώματα. Στο χρωματικό κύκλο, κάθε χρώμα τοποθετείται απέναντι από το συμπληρωματικό του. Για να “ουδετεροποιηθούν” δύο συμπληρωματικά χρώματα πρέπει να αναμειχθούν σε συγκεκριμένες αναλογίες, διαφορετικά το αποτέλεσμα δεν θα είναι ένα ουδέτερο γκρι αλλά το χρώμα που υπερισχύει, στην πιο γκρίζα εκδοχή του.

Η ψυχολογία των χρωμάτων

Οι επιδράσεις των χρωμάτων στην ψυχολογία μας είναι αδιαμφισβήτητες. Πώς θα ήταν το πρόσωπό μας χωρίς χρώματα; Βαρετό και…σίγουρα γκρίζο.
Τα χρώματα ομορφαίνουν, τόσο εμάς τους ίδιους, όσο και το περιβάλλον μας. Τα πάντα περνάνε μέσα από το χρώμα. Χωρίς χρώμα δεν υπάρχει τίποτα.
Το χρώμα έχει εισβάλλει πολύ στο χώρο της αισθητικής. Το δέρμα είναι σαν το λευκό τελάρο της ζωγραφικής. Το πρώτο βήμα για δημιουργία. Για μας τους επαγγλεματίες δεν είναι μόνο σημαντικό να ξέρουμε ποια χρώματα κολακεύουν την εξωτερική μας εμφάνιση. Όσον αφορά την υγεία, την ευεξία, και την προσωπική μας ακτινοβολία, έχει επίσης μεγάλη σημασία να γνωρίζουμε τις επιδράσεις των χρωμάτων στη διάθεση και τη σωματική μας ευεξία. Τα χρώματα μεταδίδουν μια αίσθηση ευεξίας ή και καμιά φορά μια εσωτερική αποστροφή. Μπορούν να μας ηρεμήσουν ή να μας αναστατώσουν και χτίζουν μια γέφυρα από την εξωτερική επιφάνεια στον εσωτερικό συναισθηματικό κόσμο. Η ολιστική χρωματική καθοδήγηση εντάσσεται πλήρως στα πλαίσια της τάσης wellness και παραμένει πάντοτε επίκαιρη.

Μόνιμο μακιγιάζ και χρώμα

Οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται στο μόνιμο μακιγιάζ, χρησιμοποιούνται επίσης και στις βαφές μαλλιών, στα υφάσματα, στο κλασσικό μακιγιάζ, ακόμα και στις γραφικές τέχνες. Οι χρωμοφόρες ουσίες που χρησιμοποιούνται στη μικροχρωμάτωση, δεν πρέπει να περιέχουν ουσίες τοξικές ή συστατικά που θεωρούνται καρκινογόνα ή άλλα συστατικά ικανά να προκαλέσουν υπερευαισθησία. Ανάλογα με την προέλευσή τους, ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες. Ανόργανες χρωστικές, συνθετικές οργανικές χρωστικές και οργανικές χρωστικές ζωικής ή φυτικής προέλευσης.
Παρ’ όλο που τα οργανικά χρώματα είναι πιο ζωντανά και διάφανα, οι χρωστικές μη -οργανικής προέλευσης είναι πιο διαδεδομένες, καθότι ενσωματώνονται στην επιδερμίδα, χωρίς να αλληλεπιδρούν με τις οργανικές της λειτουργίες και αποβάλλονται σταδιακά από το ανοσοποιητικό σύστημα. 
Οι ανόργανες χρωστικές είναι αδιάλυτες στο νερό και σε λιπαρούς διαλύτες. Είναι σταθερές, έχουν υψηλή κάλυψη, είναι ανθεκτικές, ουδέτερες, μη αλλεργιογόνες και ματ. Χάρη στις ιδιότητές τους το ρίσκο της μετατόπισης δεν υπάρχει. Συνήθως πρόκειται για μικροσκοπικούς κόκκους που υπάρχουν στα απολιθώματα, στα μάρμαρα και σε άλλες ηφαιστειακές ή ιζηματικές πέτρες (εστέρες πυριτικού οξέος, βορικού οξέος, άλατα πολλών μετάλλων, μεταξύ των οποίων το πιο σημαντικό είναι ο σίδηρος). Αυτές οι φυσικές ουσίες λαμβάνονται από τις σπηλιές και τα ορυχεία. Οι εργασίες που απαιτούνται για την παραγωγή των ανόργανων χρωστικών ουσιών είναι απλές.
Παλαιότερα, τόσο οι ανόργανες όσο και οι οργανικές χρωστικές λαμβάνονταν κατευθείαν από τη φύση και συνήθως από χώρες μακρινές, που δεν είχαν εργαστήρια αποστείρωσης και δεν πραγματοποιούσαν μικροβιολογικούς ελέγχους που πιστοποιούσαν την απουσία παθογόνων μικροοργανισμών. Χρώματα όπως η καρμίνη (κόκκινη χρωστική από πτώματα εντόμων) ή η χέννα (πορτοκαλο-καφέ από αιγυπτιακή αγριομυρτιά) παρουσίαζαν μεγάλο κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών και αντιδράσεων.
Σήμερα οι χρωστικές φυτικής ή ζωικής προέλευσης έχουν αντικατασταθεί με συνθετικές χρωστικές που είναι αξιόπιστες. Παρασκευάζονται βιομηχανικά και ο τεχνικός γνωρίζει την ακριβή σύνθεση και προέλευσή τους. 
Είναι γεγονός ότι το πιο δύσκολο κομμάτιστο μόνιμο μακιγιάζ είναι ο χρωματισμός. Η ποιότητα του χρώματος και η σωστή επιλογή της απόχρωσης είναι ίσης σημασίας – μπορεί και μεγαλύτερης – με την ικανότητα σωστής εκτέλεσης της τεχνικής για να φαίνεται φυσικό το αποτέλεσμα. Έστω και αν αυτό δεν κρατά για όλη μας τη ζωή, θα ήταν μοιραίο λάθος να καθορίζεται από τις εκάστοτε παροδικές τάσεις της μόδας ή από το τι χρώμα έχει βαμμένα τα μαλλιά της η πελάτισσα προσωρινά. Το κατάλληλο χρώμα επιλέγεται πάντα με βάση το φυσικό χρώμα των μαλλιών και του δέρματος.