Από τους:

Evan ΓΕΩΡΓΟΥΛΑΚΗ, Φυσιογνωμιστή
Δήμητρα ΣΚΟΥΡΑ, Permanent make-up artist

Πριν από την πλαστική χειρουργική ή την εφαρμογή του μόνιμου μακιγιάζ, η φυσιογνωμική θέτει τα θεμέλια για την προσωπική μας βελτίωση, επισημαίνοντας την ιδιαιτερότητα του κάθε προσώπου και τα στοιχεία που πρέπει να προβληθούν. Αντικείμενο της φυσιογνωμικής είναι η μελέτη του συνόλου και όχι ενός μόνο επιμέρους χαρακτηριστικού. Η μελέτη της δομής και της κατασκευής του ανθρώπινου προσώπου βασίζεται σε μαθηματικές αναλογίες σύμφωνα με τις οποίες δημιουργείται η μορφή που θα συμπυκνώσει εντός της την αισθητική, ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες, καθώς και τη συμμετρία και την αρμονία ενός γλυπτού.

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ

Ζούμε σε μια εποχή όπου η ανθρώπινη επικοινωνία, και ιδίως η προσωπική επαφή, παίζουν σπουδαίο ρόλο. Το πρόσωπο είναι η αποτύπωση της ταυτότητάς μας, ένα προσωπείο πίσω από το οποίο κρύβεται ο αληθινός μας εαυτός. Είναι ο δίαυλος μέσα από τον οποίο επικοινωνούμε με τον κόσμο, μεταφέροντας πληροφορίες για την υγεία, την ενέργεια και το χαρακτήρα μας.
Βέβαια, το πρόσωπο δεν είναι κάτι στατικό. Αποτελεί μια δυναμική κατασκευή, με την έννοια ότι διαρκώς μεταβάλλεται, σε ορισμένο πάντα βαθμό. Μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια της ζωής μας, όπως έχει μεταβληθεί κατά την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Αν καταλάβουμε, λοιπόν, πώς και γιατί έχει διαμορφωθεί, τι λειτουργίες επιτελεί και τι αυτό σημαίνει, μπορούμε ευκολότερα να καταλάβουμε εμείς οι ίδιοι ποιοι είμαστε, αλλά και οι άλλοι.

Η ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η ιστορία της φυσιογνωμικής, δηλαδή, της ερμηνείας του χαρακτήρα μέσω του περιγράμματος και των επιμέρους χαρακτηριστικών του προσώπου, χάνεται στα βάθη των αιώνων. Αναπτύχθηκε σε διάφορους πολιτισμούς, από τους αρχαίους Αιγυπτίους, τους Έλληνες, μέχρι τους Κινέζους.
Μια πιο συστηματική μέθοδος αξιολόγησης του προσώπου και της σημασίας του ξεκίνησε από τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι μελέτησαν τη δομή και τη λειτουργία του σώματος συνολικά, ώστε να κατανοήσουν τον τρόπο που οι άνθρωποι δρουν και αντιδρούν. Η τέχνη αυτή είναι τόσο παλιά όσο και η γνωστή ιέρεια του Μαντείου των Δελφών, η οποία χρησιμοποιούσε και αυτή τη μέθοδο, μαζί με τις υπόλοιπες “ουσίες”, για να βγάζει τους χρησμούς.
Ο Εμπεδοκλής, και αργότερα ο Αριστοτέλης και ο Ιπποκράτης έθεσαν τα θεμέλια της φυσιογνωμικής. Παρατήρησαν τη σχέση που υπάρχει μεταξύ των ανθρώπινων τάσεων και προδιαθέσεων με τα χαρακτηριστικά και την όψη του προσώπου, και διαπίστωσαν ότι ορισμένες ενδείξεις στο πρόσωπο αποκαλύπτουν ανάλογες τάσεις και ιδιότητες στο χαρακτήρα. Ωστόσο, ο Αριστοτέλης ερεύνησε πρώτος διεξοδικά τη σχέση του προσώπου με τον χαρακτήρα και έγραψε τις παρατηρήσεις του στο Περί Φυσιογνωμικής. Εκεί, ο Αριστοτέλης συσχέτισε αντιστοιχίες στην ψυχολογία και στην εξωτερική κατασκευή μεταξύ ανθρώπων και ζώων, για παράδειγμα, “άνθρωπος-αετός”, “άνθρωπος-αλεπού”, “άνθρωπος-χοίρος” κλπ.
Το σύγγραμμα αυτό θεωρείται ο θεμέλιο λίθος στη μετέπειτα πορεία και ανάπτυξη της φυσιογνωμικής. Αξιοσημείωτο είναι ότι, κατά τη μελέτη του, χρησιμοποίησε και τον  μαθητή του Αλέξανδρο, ο οποίος έστελνε από τις εκστρατείες του τα κρανία των αποθανόντων ηγετών με το βιογραφικό τους, ώστε να τα συγκρίνει ο Αριστοτέλης και να βγάλει συμπεράσματα για το χαρακτήρα τους. Ο Σωκράτης επίσης θεωρούνταν ταλαντούχος φυσιογνωμιστής. Κατά την Πλάτωνα, προέβλεψε την άνοδο του Αλκιβιάδη από τα χαρακτηριστικά του προσώπου.
Σύμφωνα με την ιστορία, ένας γνωστός φυσιογνωμιστής της εποχής, ο Ζώπυρος, επισκέφθηκε τον Σωκράτη με τους μαθητές του. Αφού μελέτησε το πρόσωπό του, αποφάνθηκε ότι ο Σωκράτης, αντίθετα από τη θετική δημόσια εικόνα του, στην ουσία ήταν φιλήδονος, εμπαθής και επιδιδόταν σε καταχρήσεις. Οι μαθητές, ακούγοντας όλα αυτά, θύμωσαν και απέπεμψαν τον Ζώπυρο ως κομπογιαννίτη. Ο Σωκράτης όμως τους διέκοψε, λέγοντας πως όντως αυτές ήταν οι φυσικές του προδιαθέσεις. Κατάφερε, ωστόσο, να τις ξεπεράσει έπειτα από αδιάκοπη αυτοπειθαρχία και άσκηση με τον εαυτό του.

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Όπως κάθε έμβιο ον, έτσι και ο άνθρωπος λειτουργεί και συμπεριφέρεται ανάλογα με την κατασκευή του, το πρωτογενές υλικό που έχει μέσα του. Η βασική αρχή είναι ο χωρισμός του προσώπου σε τρεις ζώνες. 
Η εξωτερική φυσιογνωμία (περίγραμμα-πλαίσιο προσώπου) αντιστοιχεί στην κράση μας, τη φυσική ενεργητικότητα, τις πιο μακροχρόνιες και βαθύτερες τάσεις και διαθέσεις. 
Η εσωτερική φυσιογνωμία (δέκτες, κινούμενα χαρακτηριστικά) αντιστοιχεί στις άμεσες αντιδράσεις μας, τη στιγμιαία δύναμη, την κοινωνική μας συμπεριφορά.
Κοιτώντας κάποιον από μπροστά (ανφάς), μπορούμε να διακρίνουμε τις τάσεις του. Κοιτώντας τον από πλάγια (προφίλ), μπορούμε να διακρίνουμε την ενεργό χρησιμοποίηση των τάσεών του, το πώς αυτές εκφράζονται στον εξωτερικό κόσμο.
Η οστεώδης δομή, δηλαδή, το κόκκαλο και τα ακίνητα μέρη του προσώπου, αντιστοιχούν στις εγγενείς, κληρονομημένες τάσεις, στα θεμέλια ολόκληρης της ιδιοσυγκρασίας. Η δομή αυτή αλλάζει ελάχιστα κατά τη διάρκεια της ζωής μας και δείχνει το “υλικό” που “κουβαλάμε” μέσα μας. Κρατά την ισορροπία ανάμεσα στις πνευματικές και στις ζωικές δυνάμεις. Προσδίδει ένταση στην εκτελεστική ικανότητά μας. Όσο πιο έντονη είναι η ύπαρξή της τόσο περισσότερη ζωτικότητα, αντοχή και επιμονή υπάρχει. Σε νεαρές ηλικίες εμφανίζεται ως ακαμψία και πείσμα. Όσο όμως ωριμάζει το άτομο και η λογική αναπτύσσεται, η ακαμψία μετατρέπεται σε δύναμη θέλησης. Η μυϊκή δομή του προσώπου έχει να κάνει με την κατεύθυνση και τον έλεγχο της ενεργητικότητας.
Τα κινητά μέρη, η σαρκώδης και μυϊκή μάζα, αντιστοιχούν στις τάσεις, στις ποιότητες και στα γνωρίσματα που έχουν εκδηλωθεί και που διαρκώς εξελίσσονται  και μεταλλάσσονται. Μπορούμε να τα αναπτύξουμε, αλλά και να τα χάσουμε εξίσου εύκολα. Άνθρωποι με κυρίαρχη σαρκώδη μάζα συνήθως είναι ευμετάβλητοι. Τείνουν να παρασύρονται στην απόλαυση των αισθήσεων, να ζουν με την ελπίδα παρά να ενεργούν στην πραγματικότητα.
Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό είναι η σχέση ύψους και πλάτους του προσώπου. Το ύψος αναφέρεται στην ποιοτική ισχύ, στη θεωρία, ενώ το πλάτος στην ποσοτική ισχύ, στην ενέργεια και πράξη.

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΚΑΙ ΔΕΞΙΑ ΠΛΕΥΡΑ

Όλοι μας έχουμε δύο πρόσωπα, με την έννοια ότι η δεξιά και η αριστερή πλευρά του προσώπου είναι ασύμμετρες και διαφέρουν, όπως και τα χαρακτηριστικά μας. Κανένα πρόσωπο δεν είναι εντελώς συμμετρικό. Σε τι μας χρησιμεύει αυτό και τι μας δείχνει; Η αριστερή πλευρά του προσώπου είναι πιο εκφραστική. Εκδηλώνει τη βαθύτερη προσωπική πλευρά του χαρακτήρα μας. Ελέγχεται από το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου και αντανακλά τις βαθύτερες τάσεις μας.
Η δεξιά πλευρά του προσώπου είναι πιο ελεγχόμενη και εκδηλώνει την εικόνα που θέλουμε να παρουσιάσουμε προς τα έξω. Είναι λίγο-πολύ η κοινωνική “μάσκα” πίσω από την οποία προσπαθούμε να κρύψουμε τον πραγματικό μας εαυτό. Ελέγχεται από το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου και αντανακλά τη συνειδητή μας συμπεριφορά.
Η σύνθεση μιας εικόνας του προσώπου χρησιμοποιώντας μόνο τη μία πλευρά του προσώπου για να σχηματίσει και τις δύο πλευρές ονομάζεται “χιμαιρική σύνθεση”.

Δημιουργούνται, λοιπόν, δύο “χιμαιρικές συνθέσεις”, μία από το δεξιό τμήμα του προσώπου και μία από το αριστερό.
Όσο πιο συμμετρικές είναι οι “χιμαιρικές συνθέσεις” τόσο μεγαλύτερη εσωτερική αρμονία τείνει να υπάρχει μεταξύ του βαθύτερου ψυχισμού και της συνειδητής πλευράς μας. Αλλά και οι εκφράσεις μας, όσο πιο συμμετρικές αποδεικνύονται τόσο πιο αληθινές είναι. Ενώ όσο πιο ασύμμετρες είναι το πιθανότερο  τόσο πιο προσποιητές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έρευνες του FBI έχει αποδειχθεί ότι κατά συρροή δολοφόνοι τείνουν να έχουν μεγάλη συμμετρία μεταξύ των δύο πλευρών του προσώπου τους.

ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΞΩ

Προκύπτει συνεπώς το ερώτημα: Αφού η εξωτερική μας εμφάνιση αποτελεί λίγο-πολύ αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου, αν την τροποποιήσουμε θα αλλάξει αυτομάτως και ο ψυχισμός μας;
Ο ψυχισμός μας δεν μπορεί να αλλάξει, αλλά μπορεί να αλλάξει η διάθεσή μας. Η μεταβολή της διάθεσής μας ξεκινά από ένα επίπεδο στιγμιαίο, προσωρινό, το οποίο, όμως,  αν επαναλαμβάνεται αρκετά συχνά, περνά σε μια μόνιμη κατάσταση.
Όταν δεν αισθανόμαστε καλά ψυχολογικά, αυτό εκφράζεται στο πρόσωπο με προσωρινή σύσπαση των μυών στο στόμα, τα μάτια κ.ο.κ.. Αν αυτή η κατάσταση επαναλαμβάνεται συχνά, αφήνει πιο μόνιμα σημάδια στο πρόσωπο, και τα κινούμενα χαρακτηριστικά παίρνουν σταδιακά διαφορετικό σχήμα.
Όταν αλλάξει ή τροποποιηθεί θετικά η εξωτερική μας εμφάνιση, επηρεάζεται θετικά και η ψυχή μας. “Οία η μορφή, τοιάδε και η ψυχή”, έλεγε ο Σωκράτης για να υπογραμμίσει την έννοια του κάλλους. Η εσωτερική μεταβολή, βέβαια, είναι πολύ πιο πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία. Απαιτεί συνέπεια και ειλικρίνεια. Όταν κάτι δεν είναι αληθινό, έχει ψεύτικη ομορφιά. Η μορφή δεν πρέπει να ξεπερνά το περιεχόμενο.
Με τις πλαστικές επεμβάσεις, δεν περνάμε από αυτή τη συνήθως μακρόχρονη διαδικασία εσωτερικής μεταβολής. Οπότε ο χαρακτήρας μας δεν αλλάζει στην ουσία. Αλλάζει επιφανειακά η άμεση συμπεριφορά και διάθεσή μας, αλλά όχι ο βασικός χαρακτήρας. Οι περισσότεροι άνθρωποι που υπόκεινται σε πλαστικές αισθητικές επεμβάσεις αλλοιώνουν ένα, το πολύ δύο χαρακτηριστικά. Σπάνια γίνεται επέμβαση σε όλο το πρόσωπο. Έτσι, είναι σχετικά εύκολο για τον καλό παρατηρητή να διακρίνει τη διαφοροποίηση μεταξύ του εγγενούς χαρακτηριστικού και της επίκτητης αλλαγής.

ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟ ΜΑΚΙΓΙΑΖ

Η επέμβαση στα κινητά χαρακτηριστικά του προσώπου (φρύδια, μάτια, στόμα), με το χρωματισμό, και ιδιαίτερα με το μόνιμο μακιγιάζ, είναι ένα εξαιρετικά υπεύθυνο έργο.  Τα κινητά μέρη του προσώπου αποτελούν τις προϋποθέσεις για την έκφραση συναισθημάτων όπως χαρά, λύπη, θυμός και φόβος. Πολλές φορές, αρκεί ένα λάθος σχήμα στο φρύδι, και το πρόσωπο δείχνει γεμάτο απορία, θλίψη ή κατήφεια.
Το μόνιμο μακιγιάζ είναι γλυπτική. Διορθώνει τους όγκους και τα σχήματα, αναδεικνύει τι πραγματικά έχει μια γυναίκα μέσα της και το βγάζει προς τα έξω. Είναι μια τέχνη που τονίζει ή υπερτονίζει το ωραίο, με σκοπό να κάνει τον άνθρωπο όμορφο και όχι να τον μεταμορφώσει. Παίζει με την εικόνα, την εμφάνιση που θα ήθελε ο καθένας από εμάς αντί για την πραγματική του. Πρόκειται για μια απόλυτα εξατομικευμένη παρέμβαση με αποτέλεσμα που πρέπει να ταιριάζει στο σύνολο του προσώπου.
Το μόνιμο μακιγιάζ εξαλείφει τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στη δεξιά κα στην αριστερή μας πλευρά και εξισορροπεί την εικόνα του προσώπου. Παίρνουμε την όμορφη πλευρά ως δεδομένο και διορθώνουμε την άλλη, με σκοπό να γίνουν όσο το δυνατόν παρόμοιες. Η διαμόρφωση του σχήματος είναι περίπλοκη διαδικασία, επειδή απαιτείται τέλεια συμμετρία. Χρειάζεται μελέτη και γνώση των αναλογιών. Κατά τον Πλάτωνα, “η μοναδική αντικειμενική αλήθεια είναι τα μαθηματικά”. Η κατανόηση του σχεδιασμού είναι η εκπαίδευση του ματιού να εντοπίζει λεπτομέρειες που μπορούν να διορθωθούν.
Πριν από την εφαρμογή του μόνιμου μακιγιάζ, η φυσιογνωμική θέτει τα θεμέλια για την προσωπική βελτίωση, καλλιεργώντας την επίγνωση της ιδιαιτερότητάς μας, αλλά και την οξυδέρκεια για τα στοιχεία που πρέπει να προβληθούν. Τα φυσικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου, που πολλές φορές αντανακλούν τις ιδιότητες του χαρακτήρα, δίνουν μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Σε αντίθεση με τον ντελβέ του ελληνικού καφέ, τα χαρακτηριστικά του προσώπου δε δείχνουν το μέλλον, δείχνουν ποιοι είμαστε. Προδίδουν τάσεις και προδιαθέσεις του χαρακτήρα μας, γιατί διαμορφώνονται με βάση αυτόν. Το αντικείμενο της φυσιογνωμικής είναι η μελέτη ολόκληρου του προσώπου και όχι ενός μόνο επιμέρους χαρακτηριστικού. Η λεπτομέρεια εντάσσεται πάντα στη γενικότητα.
Γι’ αυτό χρειάζεται: παρατήρηση, σύγκριση, ανάλυση, συμπέρασμα.
Η ιστορία της ομορφιάς σχεδιάζεται με διαβήτη, αλλά γράφεται με χρωστικές.
Στο μόνιμο μακιγιάζ το χέρι μπορεί να κάνει μόνο ό,τι το μάτι έχει εκπαιδευτεί να παρατηρεί και ό,τι το μυαλό να κατανοεί. Ρόλος του επαγγελματία που θα το εφαρμόσει είναι να δημιουργήσει κάτι που θα συμπυκνώσει αισθητική, ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες, καθώς και τη συμμετρία και την αρμονία ενός γλυπτού.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ;

Το μόνιμο μακιγιάζ είναι παραστατική τέχνη, που σημαίνει πως τα λάθη είναι φανερά. Χρειάζονται προσεκτικές αλλαγές. Το μέγεθος κάθε χαρακτηριστικού σχετίζεται πάντα με ό,τι περιβάλλεται. Τα χείλη φαίνονται πολύ σαρκώδη γιατί το πρόσωπο είναι λεπτοκαμωμένο. Η μύτη φαίνεται μεγάλη, γιατί τα φρύδια δεν έχουν μάκρος και απέχουν πολύ μεταξύ τους. Στο μακιγιάζ διαρκείας, αν η ζώνη του μετώπου είναι μικρή, ανεβάζουμε προς τα πάνω τα φρύδια. Έτσι, όμως, μεγαλώνουμε τη μύτη. Γι’ αυτό είναι ανάγκη, όταν προβαίνουμε σε μια διόρθωση, να λαμβάνουμε υπόψη και το υπόλοιπο πρόσωπο. Η ατομική μορφή καθορίζει τα όρια της μεταμόρφωσης. Δεν είναι σωστό να βελτιώνουμε μια ατέλεια, δημιουργώντας μια άλλη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, χρειάζεται να βρίσκουμε τη χρυσή τομή. Μικροαλλαγές δηλαδή που να επιφέρουν μια σχετική αρμονία. Στις πολλαπλές δυσμορφίες ο συσχετισμός είναι απαραίτητος, γιατί έτσι παρεμβαίνουμε με διάφορα τρυκ, χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό.

Το πρόσωπό μας διαμορφώνεται καθώς διαμορφώνουμε τη ζωή μας. Με τις ίδιες προσπάθειες, αποφάσεις και με τις ίδιες επιλογές. Αντικατοπτρίζει και συμβαδίζει με την πνευματική και τη σωματική μας κατάσταση.
Όπως και στο πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, το πρόσωπο αλλάζει ανάλογα με τον ψυχισμό και τη συμπεριφορά μας. Καθώς τα χρόνια περνούν, τα χαρακτηριστικά του προσώπου μας σταδιακά σταθεροποιούνται, επιβεβαιώνοντας μάλλον τη ρήση: “Ο άνθρωπος, μεγαλώνοντας, αποκτά το πρόσωπο που του αξίζει”.