Από τους:
Δημήτρη ΣΜΑΪΛΗ, γενικό χειρουργό
Δήμητρα ΣΚΟΥΡΑ, permanent make-up artist

Φουσκωμένα χείλη, έντονα ζυγωματικά, γαλλική μυτούλα και προσθετική στο στήθος; Οι εγχειρήσεις της πλαστικής χειρουργικής ανεβοκατεβαίνουν διαρκώς στο χρηματιστήριο της αισθητικής, ανάλογα με τη μόδα των καιρών. Στην βιομηχανία του θεάματος-  και όχι μόνο- πάντα θα υπάρχουν γυναίκες που θα έχουν την απαίτηση να είναι τόσο σέξι στα εξήντα τους  όσο και στα είκοσι πέντε. Οι  σταρ του Χόλιγουντ είναι οι πρώτες που ενδίδουν στις… ακραίες μεταμορφώσεις και γίνονται σαν συναρμολογούμενα παιχνίδια από τις συνεχείς επιδιορθώσεις. Η πλαστική χειρουργική, με τα χρόνια, γίνεται οικεία και εξαπλώνεται. Οι παρεμβάσεις στο έργο της φύσης δεν πια είναι προνόμιο των λίγων. Προσφέρονται από πολλούς ειδικούς, σε πολυάριθμα ιατρικά κέντρα, και στοιχίζουν λιγότερο από δέκα μέρες διακοπές στα νησιά.

Είτε είμαστε υπέρ είτε κατά, κάποτε αναπόφευκτα θα έρθει η στιγμή που στο μυαλό μας θα αρχίσει να τριγυρνά η σκέψη της αισθητικής χειρουργικής. Παρ’ όλο που οι ανώδυνες, αναίμακτες μέθοδοι, που υπόσχονται αποτελέσματα εφάμιλλα με αυτά της πλαστικής χειρουργικής, είναι το νέο…χρυσωρυχείο της βιομηχανίας της ομορφιάς, το νυστέρι, δεν θα χάσει ποτέ τη δύναμή του. Κάθε απόπειρα όμως ν’ αλλάξει κανείς τη φύση κρύβει κινδύνους. Κάθε επέμβαση είναι ρίσκο. Υπάρχουν πιθανότητες προβλημάτων υγείας έπειτα από ένα λίφτινγκ προσώπου ή μία λιποαναρρόφηση κοιλιάς, ιδίως αν το άτομο καπνίζει. Η χρήση αναισθητικού μπορεί να παρουσιάσει θρομβώσεις στα πόδια ή στους πνεύμονες, κάτι σπάνιο, αλλα όχι απίθανο. Μία ακόμη επιπλοκή μπορεί να είναι οι ουλές ύστερα από κάθε εγχείρηση, κυρίως στα σκούρα δέρματα.

Χηλοειδή και Υπερτροφικές Ουλές

Τέσσερις είναι οι κύριες επιπλοκές επούλωσης των τραυμάτων, και ιδιαίτερα των χειρουργικών τραυμάτων του δέρματος, δηλαδή των τομών που διενεργούνται στα πλαίσια των χειρουργικών επεμβάσεων: το χηλοειδές, η ρίκνωση της ουλής (ρικνωτικές ουλές που δημιουργούν λειτουργικά προβλήματα), η υπερτροφική ουλή και ασταθής ουλή.
Η ασταθής ουλή θεωρείται ως προβληματική επούλωση καθώς παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις όσον αφορά τη σταθερότητα.
Οι υπόλοιπες τρεις επιπλοκές θεωρείται ότι προκύπτουν ως αποτέλεσμα υπερβολικής αντίδρασης του οργανισμού με αποτέλεσμα την υπερτροφική ανάπτυξη του νεόπλαστου ιστού. Ουσιαστικά στις περιπτώσεις αυτές έχουμε υπερβολική ανάπτυξη  μικρών αιμοφόρων αγγείων, κολλαγόνων ινών και ασύμμετρη τοποθέτηση του ιστού που παράγεται προκειμένου να κλείσει το τραύμα.
Εκείνο που απασχολεί περισσότερο τους ασθενείς, και ιδιαίτερα τις νεαρές γυναίκες που υποβάλλονται σε μία επέμβαση αισθητικής πλαστικής χειρουργικής είναι η δημιουργία χηλοειδούς. Χηλοειδές χαρακτηρίζεται κάθε κοκκινωπή, σκληρή προεξέχουσα απο την επιφάνεια του δέρματος ουλή, η οποία συνήθως αναπτύσσεται επάνω σε μία χειρουργική τομή και η οποία στην επιφάνειά της  μπορεί να παρουσιάσει μικρά πολυάριθμα αγγειάκια. Το χηλοειδές αρχίζει να δημιουργείται  αμέσως μετά την επέμβαση, αυξάνεται σημαντικά σε μέγεθος, προκαλεί σημαντική δυσμορφία, και το άσχημο είναι ότι η ανάπτυξή του δεν σταματά αλλα μπορεί να συνεχιστεί ακόμη και για ένα χρόνο. Όπως μπορείτε να καταλάβετε αυτό αποτελεί μία πραγματικά τραγική εξέλιξη για μία ασθενή η οποία υποβάλλεται σε μία επέμβαση αισθητικής πλαστικής χειρουργικής προκειμένου να βελτιώσει την εμφάνισή της. Το πρόβλημα είναι σαφώς μεγαλύτερο και εντονότερο  όταν η ουλή αυτή δημιουργείται σε περιοχές του σώματος οι οποίες είναι εμφανείς, όπως η κεφαλή, το πρόσωπο, ο τράχηλος, τα χέρια και τα πόδια.
Οι συνηθέστερες θέσεις δημιουργίας των χηλοειδών είναι το πρόσωπο, το αυτί, ο μαστός, ο θώρακας, ο δελτοειδής και γενικότερα η μέση γραμμή του σώματος. Πού μπορεί να οφείλεται αυτή η διαταραχή δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε με ακρίβεια. Πιθανολογείται ότι μπορεί να ευθύνονται κληρονομικοί παράγοντες (οικογενειακή προδιάθεση), διαταραχές στη σύνθεση του κολλαγόνου, ενδοκρινολογικές διαταραχές, ενώ έχει φανεί ότι τα άτομα της μαύρης φυλής αναπτύσσουν συχνότερα χηλοειδή.
Στα χηλοειδή η παραγωγή του κολλαγόνου είναι 20 φορές μεγαλύτερη από ό,τι φυσιολογικά.
Η υπερτροφική ουλή είναι η κοκκινωπή, επηρμένη ουλή, η οποία αναπτύσσεται στα όρια ενός ομαλού τραύματος και συνοδεύεται  από κνησμό. Για το σχηματισμό της υπερτροφικής ουλής θεωρείται ότι ευθύνονται τυχόν ξένα σώματα, η υπερβολική τάση στο τραύμα, ο κακός σχεδιασμός της τομής και η κακή συρραφή του τραύματος (όπως για παράδειγμα το υπερβολικό σφίξιμο των ραμμάτων).
Η ρικνωτική ουλή αντίθετα είναι η συρρίκνωση της ουλής του τραύματος που προκαλεί παραμόρφωση  και αισθητική δυσμορφία. Η ανάπτυξη ρικνωτικής ουλής προκαλείται από ξένα σώματα (π.χ. ράμμα που δεν απορροφήθηκε ή κομματάκι γάζας που παρέμεινε), από αιματώματα που δημιουργούνται στο τραύμα, από φλεγμονές και λοιμώξεις του τραύματος (π.χ. δημιουργία πύου) και από εγκαύματα. Η δημιουργία αυτής της παραμόρφωσης μπορεί να προληφθεί φτάνει να μην ασκείται στο τραύμα υπερβολική πίεση και να συρραφεί σωστά το τραύμα (δέσιμο κόμπων των ραμμάτων χωρίς υπερβολικό σφίξιμο).
Εκείνο όμως που φαίνεται ότι απασχολεί ιδιαίτερα είναι πώς μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποια άτομα μπορεί να αναπτυχθεί χηλοειδές, πώς μπορούμε να αποφύγουμε ή  να αντιμετωπίσουμε τον σχηματισμό αυτής της δυσμορφίας;
Καταρχήν οι τομές  στο δέρμα πρέπει να γίνονται στις γραμμές του σώματος. Εάν οι τομές γίνουν επάνω στις γραμμές του σώματος τότε η πιθανότητα να δημιουργηθεί κάποια δύσμορφη ουλή είναι σαφώς μικρότερη. Η επιλογή της θέσης της τομής μειώνει τον κίνδυνο αλλά δεν τον μηδενίζει. Πολλες φορές η δημιουργία υπερτροφικών ουλών και χηλοειδών μπορεί να οφείλεται στην προδιάθεση του οργανισμού, οπότε και δεν μπορεί να προβλεφθεί.
Από τη στιγμή που δημιουργηθεί αυτή η δυσμορφία υπάρχουν αρκετές λύσεις οι οποίες όμως δεν αντιμετωπίζουν ριζικά σε όλες τις περιπτώσεις το πρόβλημα. Κάθε δέρμα είναι μοναδικό και απαιτεί τον περισσότερο καιρό δοκιμές και επομένως κινδύνους μη ανταπόκρισης ή απρόβλεπτων παρενεργειών. Θα πρέπει επομένως ο ασθενής ο οποίος ξεκινάει αυτή τη διαδικασία να ενημερώνεται και να είναι έτοιμος να δεχθεί τους πιθανούς κινδύνους. Συντηρητικά μπορεί να χρησιμοποιηθούν κορτιζονούχες αλοιφές, ακτινοβολίες, Lasers, ελαστικές περιδέσεις, ή έγχυση μέσα στη βλάβη κορτιζόνης ή άλλων ουσιών.

 

Λέιζερ και Ουλές

Ουλή δημιουργείται μετά από οποιοδήποτε  τραυματισμό του δέρματος, ειδικά όταν λαμβάνει χώρα εκτεταμένη θερμική καταστροφή ή λοιμώξεις μετά από θεραπεία. Οι ουλές δεν είναι δυνατόν να εξαφανιστούν, μπορεί όμως να βελτιωθούν σε εμφάνιση με τη χρήση του λέιζερ και την εφαρμογή τεχνητού χρωματισμού (τατουάζ). 
Όπως σε κάθε “νέο-αναπτυσσόμενη” βιομηχανία, υπάρχει συχνά μεγάλη παραπληροφόρηση γύρω από το πεδίο των δυνατοτήτων της, έτσι και το λέιζερ χρησιμοποιήθηκε δυστυχώς ως εργαλείο marketing, αποσκοπώντας περισσότερο στον εντυπωσιασμό και λιγότερο στην σωστή ενημέρωση. Tο λέιζερ δεν αποτελεί μαγικό εργαλείο. Είναι απλά μια επιπλέον προσφορά της τεχνολογίας, στον τομέα της ιατρικής, που στην περίπτωση των ουλών- λόγω της δυνατότητας λείανσης- τις κάνει λιγότερο εμφανείς. Αντίστοιχα ο μόνιμος χρωματισμός, καλύπτει τις μη επηρμένες ουλές και τα σημάδια του δέρματος, μειώνοντας οπτικά τις δυσχρωμίες και βελτιώνοντας το αισθητικό αποτέλεσμα.
Οι ουλές γίνονται ορατές, είτε λόγω της ερυθρότητας, ή μέσα από μια ανωμαλία στο ανάγλυφο. Εάν το χρώμα είναι ερυθρό, θα χρησιμοποιήσουμε ένα αγγειακό λέιζερ ΚΤΡ- λέιζερ που ενδείκνυται στις τηλεαγγειεκτασίες, στα μικρότερα ερυθρωπά αγγεία- ή ένα λέιζερ με παλμική χρωστική ουσία. Εάν το χρώμα είναι καφέ, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί αρχικά ένα βαφικό Q-switched laser, που αποτελεί και τη θεραπεία επιλογής στην αφαίρεση των τατουάζ και στη συνέχεια, εάν τα αποτελέσματα δεν είναι αποδεκτά, να συνεχιστεί η θεραπεία με τη χρήση λέιζερ.
Εάν στο τραύμα έχει αναπτυχθεί χηλοειδές, ξεκινάμε με εγχύσεις ενδοτραυματικών κορτικοειδών, κρυοθεραπεία και κατόπιν καταφεύγουμε στα παλμικά βαφικά λέιζερ.
Εάν οι ουλές είναι απλά επηρμένες, υπερτροφικές, μη ινώδεις, τα λέιζερ ατμοποίησης (erbium) τα οποία λειαίνουν, όπως μία μυλόπετρα,τις επιπλέον στιβάδες της επιδερμίδας, είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση.
Τέλος, εάν οι ουλές σχηματίζουν βαθούλωμα διενεργούμε συνεδρίες Yag, erbium Yag λέιζερ, που αποκαλούνται συνεδρίες ανάπλασης. Πρόκειται για soft laser που δεν φτάνουν σε τόσο μεγάλο βάθος, όσο τα CO2. Τα στρώματα της επιδερμίδας αφαιρούνται σταδιακά, δίνοντας χρόνο στο δέρμα να αναπλαστεί στο μεταξύ διάστημα. Ελπίζουμε με αυτόν τον τρόπο να διεγείρουμε την παραγωγή, στους “κοιμισμένους” δερμικούς ινοβλάστες, ινών κολλαγόνου και ελαστίνης χωρίς αλλοίωση της επιδερμίδας.

Τατουάζ και Σημάδια του Δέρματος

Σύμβολο θρησκευτικό, απόδειξη νίκης και ήττας, κοινωνικής τάξης, μνήμη αγάπης, πόθου και μίσους, δήλωση ιδεολογίας αλλά και βασανισμού, το τατουάζ, εφήμερο όσο η ίδια η ζωή, συνοδεύει τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Στην αισθητική ιατρική είναι συνήθως με τη λεύκη, την πάθηση κατά την οποία μέρος ή όλα τα μελανινοκύτταρα της επιδερμίδας ή και των τριχωτών θυλάκων καταστρέφονται. Η λεύκη δεν οφείλεται στον ήλιο, αν και γίνεται πιο εμφανής μετά από έκθεση σ’ αυτόν. Η ιατρική θεραπεία είναι δύσκολη και πολλές φορές απροσδιόριστη. Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν μεγάλη ψυχολογική επιβάρυνση και αναζητούν διακαώς μια βελτίωση της εξωτερικής τους εικόνας.
Το μόνιμο μακιγιάζ της επιδερμίδας με τατουάζ εξαλείφει τις μεγάλες χρωματικές διαφορές στο δέρμα και σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζει εξαιρετικά αποτελέσματα. Στην λεύκη όσο πιο σκούρο είναι το φυσικό χρώμα της επιδερμίδας, τόσο καλύτερα προσαρμόζονται οι ανάλογες χρωστικές ουσίες. Στην κατάλευκη επιδερμίδα πρέπει να επιδιώκεται ο αποχρωματισμός του δέρματος, ιδιαίτερα εάν η μορφή της λεύκης είναι καθολική.
Στην αποκατάσταση της εισολκής της θηλής, αν και οι ουλές είναι αδιόρατες, δοκιμασμένες μέθοδοι μικροχρωστικής μπορούν να βελτιώσουν την τελική εικόνα. Το τατουάζ “επεμβαίνει” και στις τομές μετά την αυξητική ή την μειωτική επέμβαση του στήθους, την ανόρθωση του μαστού καθώς και στην  αναδημιουργία της θηλαίας άλω μετά από μαστεκτομή.
Στα εγκαύματα και και στις μετεγχειρητικές ουλές η κάλυψη με τεχνητό χρωματισμό (τατουάζ) είναι η μοναδική λύση για να μην είναι ορατές από τρίτους οι εκτεταμένες τομές. Υπάρχουν επεμβάσεις, όπως οι δερμολιπεκτομές άνω και κάτω άκρων (αφαίρεση δέρματος και λίπους σε άτομα μεγάλης ηλικίας, αλλα και σε νέα άτομα με κακοήθη παχυσαρκία) και η λιπεκτομή κρεμασμένης κοιλιάς, των οποίων τα μειονεκτήματά τους είναι η πιθανότητα μετανάστευσης των ουλών καθώς και η επέκτασή τους. Αν και η σύγχρονη πλαστική χειρουργική επιβάλλει να χρησιμοποιούνται ειδικά απορροφήσιμα ράμματα που κρατάνε για περισσότερο καιρό την τάση στις τομές, ώστε να μην “ανοίγουν” και να είναι όλο και πιο αδιόρατες, τόσο η ανόρθωση των βραχιόνων, όσο και η πλαστική μηρών και γλουτών, αφήνουν ασύμμετρες ουλές, οι οποίες μπορεί να φαίνονται αρκετά.
Το μόνιμο μακιγιάζ αρχικά θεωρήθηκε “πανάκεια” για κάθε τέτοια περίπτωση και πολλοί δερμογραφίστες, διαφόρων ειδικοτήτων, βρήκαν την “ευκαιρία” της ζωής τους να εφορμήσουν επί…δικαίων και αδίκων με μια εύκολη, όπως φαινόταν, μέθοδο. Η εφαρμογή όμως του μόνιμου make- up στις δερματικές αλλοιώσεις, προϋποθέτει εμπειρία και γνώση. Είναι δική μας ευθύνη η σωστή και συνετή χρήση του.
Είναι αλήθεια ότι η κάλυψη των ατελειών του δέρματος με τατουάζ, αποτελεί μία εφαρμογή που μελλοντικά  θα παρουσιάζει διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση, λόγω του γεγονότος ότι διαρκώς αυξάνεται ο αριθμός  των ατόμων που υποβάλλονται  σε αισθητικές χειρουργικές επεμβάσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνονται και επιπλοκές, όπως η λοίμωξη και η κακή ουλοποίηση.
Θεωρητικά η διαδικασία της μόνιμης χρώσης των ουλών, μπορεί να γίνει παντού, όπου υπάρχει δέρμα και να δώσει θεαματικά αποτελέσματα. Πέρα όμως  από την πρακτική πλευρά του θέματος, ουσιαστικό ρόλο παίζει και η σωστή ενημέρωση των ατόμων που πρόκειται να δεχτούν αυτού του είδους τη “ζωγραφική” στο σώμα τους. Παρότι πρόκειται για μέθοδο πολλά υποσχόμενη, οι προσδοκίες πρέπει να είναι ρεαλιστικές. Οι υπερβολικές και ανέφικτες προσδοκίες αποσκοπούν μόνο στον εντυπωσιασμό και δυσφημούν κάθε φιλότιμη προσπάθεια αποκατάστασης.
Επειδή στον τομέα αυτό- όπως όλοι γνωρίζουμε- υπάρχουν τεράστια οικονομικά οφέλη και το μόνιμο μακιγιάζ γνωρίζει μια περίοδο μεγάλης άνθησης, πρέπει να προσεγγίζουμε με κάποιον σκεπτικισμό την πληθώρα των αυτοαποκαλούμενων ειδικών, που επενδύουν στην αρχέγονη ανάγκη  του ανθρώπου να φαίνεται νεότερος και ομορφότερος.